Jak wynika z naszego doświadczenia zawodowego, wycieki wody w budynkach spowodowane są w większości przez trzy kluczowe przyczyny. Każdego dnia pomagamy naszym klientom w lokalizacji wycieków wody oraz usuwaniu ich skutków. Wiemy jako niszczycielską siłę niesie ze sobą pozornie niewinny problem nieszczelności instalacji wodnej. Mamy do czynienia z żywiołem, niszczycielskim żywiołem, okiełznanym przez rury i kształtki i zawory. Nawet niewielki błąd, drobna nieszczelność może spowodować konieczność przeprowadzenia kosztownej naprawy budynku lub mieszkania. Poznaj przyczyny powstawania wycieków wody, aby móc lepiej zapobiegać awarią i chronić swój dom przed zalaniem.
Jak wspomniałem we wstępie są trzy podstawowe przyczyny, które powodują powstawanie nieszczelności. Oczywiście przedstawiony schemat jest trochę uproszczony, ale prawdziwy. Codzienne spotykamy się z takimi przyczynami nieszczelności i nie jest to dla nas żadna nowość.
Spis Treści
Nieszczelności instalacji spowodowane zbyt wysokim ciśnieniem wody w instalacji
Zbyt wysokie ciśnienie w instalacji wodnej prowadzi do powstawania wycieków wody. Szczególnie na podatne powstawanie nieszczelności z powodu zbyt wysokiego ciśnienia na kształtkach instalacji, które są klejone ( Genova i Nibco) oraz zgrzewane czyli PP (polipropylen). Nie wspominam tu nawet o instalacjach ze skręcanymi kształtkami wykonanych z rur PEX, bo wysokie ciśnienie dosłownie wyciąga rury ze złączek i wycieki pojawiają się hurtowo. Wysoki poziom ciśnienia wody nie działa destrukcyjnie na złączniki instalacje zaciskanych zarówno z miedzi jak i rur PEX.
Każde wysokie ciśnienie w instalacji działa w pierwszej kolejności na miejsca łączenia instalacji, czyli kształtki, a dopiero później deformuje i uszkadza rury.
Jakie ciśnienie jest bezpieczne dla instalacji wodnych w budynkach ?
Musimy w tym miejscu rozgraniczyć pojęcie ciśnienie roboczego instalacji oraz ciśnienia badawczego w próbach ciśnieniowych. Ciśnienie robocze to wartość ciśnienia jaką obciążone są elementy instalacji oraz baterie w czasie normalnej pracy. Przyjmuje się, że wzorcowa wartość ciśnienia w budynkach mieszkalnych to 3 – 3,5. Sprawę wyjaśnia norma europejska EN 12828, która określa że minimalne ciśnienie w najwyższym punkcie instalacji powinno wynosić 3 bary. Próby ciśnieniowe na instalacjach z założonymi bateriami oraz innymi urządzeniami nie powinno przekraczać 5 barów, w wyjątkowych przypadkach wartość ta może wynosić 6 bar.
Jak wysokie ciśnienie prowadzi do wycieków?
Przekroczenie dopuszczalnego ciśnienia powoduje nadmierne naprężenie materiałów, prowadząc do ich rozciągania, mikropęknięć, a przez to do osłabienia struktury łączenia materiału. Rury, złączki, zawory i węże instalacyjne projektowane i produkowane są do pracy w określonych zakresach ciśnienia i nadwyrężone miejsca z czasem stają się miejscami potencjalnych wycieków wody.
Uszkodzenia połączeń instalacji pod wpływem wysokiego ciśnienia.
Wysokie ciśnienie wody szczególnie naraża na uszkodzenia połączenia rur. Jak wspomniałem powyżej, szczególnie narażone są instalacje klejone oraz zgrzewane. Łączenia chemiczne lub termiczne powierzchni rur i kształtek pod wpływem ciśnienia ulegają odkształceniu, wyginaniu, naciąganiu i w końcu kruszeniu. W efekcie woda zaczyna wypływać z miejsc połączenia elementów instalacji. Nieszczelności tego typu mają to do siebie, że powiększają się z biegiem czasu. Wielkość, obfitość wypływu wody zwiększa się w miarę upływu czasu w jakim newralgiczne miejsce poddawane jest niszczycielskiemu działaniu wody. W skrajnych przypadkach ekstremalne ciśnienie wody może do doprowadzić do poważnego uszkodzenia instalacji – np. pęknięcia miejsca łączenia instalacji. Takie zdarzenie skutkuje gwałtownym wyciekiem wody i poważnym zalaniem pomieszczeń.
Jak zapobiegać wyciekom wody spowodowanym przez zbyt wysokie ciśnienie wody?
Jeżeli posiadacie Państwo manometr w instalacji wodnej regularnie należy sprawdzać jego wskazania. W przypadku, kiedy ciśnienie wody przekracza 5 bar warto pomyśleć o założeniu reduktora ciśnienia. Urządzenia regulujące ciśnienie wody w budynku montowane jest zaraz za wodomierzem, tak aby zminimalizować negatywny wpływ skoków ciśnienia na instalację. Jak wynika z naszego doświadczenia zawodowego warto kontrolować reduktory ciśnienia, ponieważ są to precyzyjne urządzenia i mogą ulec uszkodzeniu, pozornie tylko zabezpieczając naszą instalację. Jeżeli podejrzewacie Państwo problemy z reduktorem ciśnienia lub jeszcze go nie macie u siebie w domu, a doświadczacie np. efektu „uderzenia” wody przy otwieraniu kranu, oznacza to, że ciśnienie w instalacji może być zbyt wysokie.

Nieszczelności instalacji spowodowane zbyt wysoką temperaturą wody w instalacji
Wysoka temperatura wody, szczególnie w instalacji ciepłej wody użytkowej (CWU) i centralnego ogrzewania (CO) stanowi bardzo poważne zagrożenie dla szczelności instalacji. Szczególnie podatne na tego typu wycieku są instalacje z plastiku (Genova i Nibco), instalacje miedziane lutowane oraz, co ciekawe instalacje z rur PEX.
Jak wysoka temperatura wody przyczyna się do powstawania wycieków wody ?
Materiały instalacyjne pod wpływem wysokiej temperatury rozszerzają się, a podczas ochładzania kurczą się. Takie cykliczne naprężenia i mikro ruchy instalacji powodują uszkadzanie miejsc łączenia kształtek i rur instalacji. Prowadzi to z biegiem czasu to tzw. zmęczenia materiału i powstania nieszczelności w najsłabszym punkcie. Materiały instalacyjne mają swoje ograniczenia pracy w danej temperaturze, zwykle jest to 90 st. C. Najgorszym z możliwych zdarzeń jest zagotowanie instalacji w kotle na paliwo stałe. Bardzo często spotykamy się z wyciekami spowodowanymi właśnie takim zdarzeniem. Pod wpływem wrzącej wody, rozwarstwiają się rury PEX, pękają luty instalacji miedzianych oraz deformują się rury instalacji z PP ( polipropylen).
Jak chronić instalację przed negatywnymi skutkami wysokiej temperatury ?
W przypadku instalacji CWU system, który znacznie przedłuża jej żywotność jest zastosowanie instalacji cyrkulacyjnej. Ciągły ruch wody w instalacji o tej samej temperaturze sprawia, że instalacja pracuje praktycznie na tym samym parametrze przez długi okres czasu. Kształtki i rury nie stygną, nie pracują pod wpływem nagłych zmian temperatury. W przypadku braku instalacji cyrkulacyjnej warto obniżyć temperaturę wody wpływające z kotła dwufunkcyjnego lub bojlera do minimum, do wartości jaka uznawana jest za komfortową przez osoby używające łazienkę, bez potrzeby dodatkowego schładzania wody przy baterii wannowej lub prysznicowej. Najczęściej temperatura wody doprowadzanej do punktu czerpalnego wynosi od 40 do 42 st. C i takie wartości uważane są za bezpieczne dla instalacji.
Zapobieganie przegrzaniom wody w instalacji centralnego ogrzewania to przede wszystkim kontrola kotła, zamontowane odpowiedniego sterownika i unikanie otwierania dolnych drzwiczek kotła w celu polepszenia procesu spalania. Chwila braku skupienia, zajęcie się innymi sprawami, odebranie telefony, dekoncentracja skutkują zagotowaniem wody. Gwałtowne nagrzewanie instalacji CO to przede wszystkim kanonada skrzypienia, strzelania w rurach, bulgot wody i trzaski naprężającej się instalacji. Widomo wtedy, że jest źle. Istnieje możliwość zamontowana zaworu schładzającego w instalacji, który przez dopuszczenia zimnej wody zapobiega zagotowaniu instalacji, ale jak każde drastyczne rozwiązania ma to wśród instalatorów zwolenników i przeciwników.

Ludzki błąd jako przyczyna powstawania wycieków wody.
Choć wysokie ciśnienie i temperatura wody są ważnymi czynnikami ryzyka, najważniejszym i najczęstszym destrukcyjnym czynnikiem powodującym wycieki wody jest ludzki błąd. Tak po prostu. ” Ludzie, ludziom zgotowali ten los” – przez swój pośpiech, nieuwagę, niewiedzę, brak wyobraźni – zgodnie z zasadą, którą słyszałem wiele razy zanim otworzyłem własną działalność – ” my tu mieszkać nie będziemy”. Byle szybko, byle do przodu, byle do piątku, do 15. Litość i trwoga.
Najczęstsze błędy powodujące nieszczelności.
- Nieprawidłowy montaż instalacji. Błędy podczas montażu instalacji wodnej i kanalizacyjnej to jedna z najczęstszych przyczyn wycieków. Przede wszystkim w tym zestawieniu króluje niewiedza osoby odpowiedzialnej za instalacje wodną. Przykład. Nie wiele instalatorów zdaje sobie sprawę, że konieczne jest nagrzanie pomieszczenia, gdzie zgrzewane są kształtki PP do około 10 st C. Jest to wymóg producentów systemów zgrzewanych. Zimne zgrzewy to stały element w naszym repertuarze wycieków. Co jeszcze ? Nie można używać piany poliuretanowej do wypełniania przestrzeni w bruzdach przy systemach z zgrzewanych z rur PP. Powód ? Opary schnącej piany poliuretanowej wpływają negatywnie na materiał, z którego wykonane są rury i kształtki. Drugim najpowszechniejszym błędem popełnianym przez instalatorów to praca pod presją czasu – czyli ciągły pośpiech i odbieranie telefonów. Bardzo często zdarzają się niezaciśnięte połączenia rur PEX. Można zapytać – ale jak to możliwe, że ktoś nie zauważył, że kształtka nie ma śladu zacisku szczęk zaciskarki ? Przecież to widać gołym okiem, no tak ale jak nie ma czasu nawet sprawdzić własnej pracy, to dalsza dyskusja na ten temat jest zbędna.
- Brak konserwacji i przeglądów. Zaniedbanie regularnej konserwacji i przeglądów to kolejny błąd. Instalacje wodne, a szczególnie centralnego ogrzewanie wymaga okresowej kontroli przede wszystkim kotła oraz wizyjnej kontroli rozdzielaczy i podłączeń grzejników.
- Samodzielne próby naprawy lub naprawy wykonywane przez portalowych fachowców. Prace wykonane przy instalacjach wodnych wykonane przez osoby bez odpowiedniej wiedzy, doświadczenia i narzędzi często kończą się powstaniem wycieków wody lub znacznym pogorszeniem zastanego stanu usterki. Hydraulika to dziedzina, która wymaga precyzji, znajomości tematu oraz technik montażu. Naprawy i przeróbki najlepiej powierzyć sprawdzonym firmom.
- Uszkodzenia mechaniczne. Przypadkowe uszkodzenia mechaniczne rur podczas prac remontowych, wiercenia dziur w ścianach lub posadzce są bardzo częstą przyczyną powstawania nieszczelności. Wiertła i wkręty to najwięksi wrogowie instalacji. Na szczególną naganę zasługują osoby, które w czasie prac uszkodziły instalację, zorientowały się, co się stało, ale nie zgłosiły tego lub nie podjęły profesjonalnych prac naprawczych. Zostawiając uszkodzoną instalację na pastwę wody.

Podsumowanie. Zapobiegaj, wykrywaj, działaj !
Wycieki wody to problem, którego nie można lekceważyć. Znając podstawowe przyczyny powstawania wycieków wody w budynkach – wysokie ciśnienie, wysoką temperaturę wody oraz ludzi błąd – można podjąć pewne działania profilaktyczne w celu zminimalizowania możliwości powstania awarii w Twoim domu.
- Regularne kontrole instalacji wodnych, profesjonalny montaż i szybka reakcja na niepokojące sygnały świadczące o niekontrolowanym napływie wody to klucze do utrzymania szczelności instalacji i ochrony Twojego domu przed zalaniem.
- Jeżeli podejrzewasz wyciek wody w Twoim domu- nie czekaj ! Skontaktuj się z nami – tel, 731 925 925 – Oferujemy profesjonalną lokalizację wycieków wody, naprawę instalacji oraz osuszanie po zalaniu. Zadzwoń lub napisz do nas już dziś.
O autorze